Passusy z dziejów kardiologii w Okręgowym Szpitalu Kolejowym we Wrocławiu
22 listopada 2022
Damian Domżalski
Archiwista
Dolnośląski Szpital Specjalistczny
im. T. Marciniaka – Centrum Medycyny
Ratunkowej we Wrocławiu
Dolnośląska medycyna ma niezwykle bogatą historię co można łatwo dostrzec sięgając do almanachów sztuki Galena. Nie brakuje w niej wybitnych osobistości również w dziedzinie kardiologii. Warto wymienić takie znane nazwiska jak prof. Edward Szczeklik czy prof. Ludmiła Hirnle, ale w tym artykule podjęta zostanie nieco zapomniana szerszej publice historia Pododdziału Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego Okręgowego Szpitala Kolejowego we Wrocławiu, którego dorobek stanowi część spuścizny obecnego DSS-CMR im. Marciniaka.
Pododdział Intensywnego Nadzoru Klinicznego powstał w roku 1985 w ramach Oddziału Wewnętrznego „C”, którego ordynatorem była dr Maria Dyczkowska, członkini Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego i zarazem członkini Komisji Rewizyjnej w jego pierwszym zarządzie. Sam rok był szczególny przypadało w nim bowiem hucznie obchodzone 15-lecie OSK.
W skład zespołu lekarskiego w pierwszym okresie istnienia Pododdziału wchodzili: lek. med. Tadeusz Duławski, lek. med. Kazimierz Tychowski, lek. med. Barbara Sinicyn, lek. med. Wojciech Ugorski.
Na oddziale leczono zawały serca, ostre zespoły wieńcowe, zaburzenia rytmu serca, ciężkie niewydolności krążenia. PINK służył w znacznej mierze chorym uprawnionym do korzystania z kolejowej służby zdrowia, ale leczono w nim chorych wymagających intensywnego nadzoru internistycznego.
Od 4 stycznia 1989 roku stanowisko ordynatora objął dr Józef Michowicz, prawdziwy „weteran”, który leczył jeszcze po ukończeniu osiemdziesiątego roku życia. Warto w tym miejscu wspomnieć o jego pracy w Algierii. Zajmował się tam udzielaniem w języku francuskim wykładów z zakresu kardiologii na miejscowych uniwersytetach oraz leczeniem chorych. Jak sam wspomina spotykał się zawsze z dobrocią i wdzięcznością mieszkańców.
Na PINK szkoliło się wielu lekarzy stażystów w ramach staży podyplomowych oraz specjalizacyjnych. Specjalizację z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych zdobyli lekarze: Wojciech Ugorski, Tadeusz Grondalski i Tadeusz Maciejczyk.
W roku 1990 PINK został formalnie jednostką intensywnego nadzoru. Na jego wyposażeniu był wówczas sprzęt do elektroterapii, elektrostymulacji zewnętrznej, cewnikowania prawego serca oraz czasowej stymulacji endokawitarnej.
W czasie funkcjonowania Pododdziału, powstały pracownia echokardiograficzna, kierowana przez dr Małgorzatę Zierkiewicz, wyposażona m.in. w aparat USG z kolorowym i podwójnym Dopplerem; pracownia holterowska i Przyszpitalna Poradnia Kardiologiczna.
Ostatnie lata XX wieku na PINK były pełne zmian w roku 1995 i 1998 zmieniano przynależność organizacyjną tej jednostki po likwidacji Oddziału Wewnętrznego „C” i następnie włączając Pododdział do Oddziału Wewnętrznego „B”, na których czele stali kolejno ordynator i jego zastępca dr Jerzy Pacholski i lek. med. Lesław Gutka. Zaś ostatnim ordynatorem i tym samym kierującym PINK w XX w. został 1 czerwca 2000 roku dr Bohdan Słończewski.
Właśnie na rok 2000 przypadała 30. rocznica powstania OSK we Wrocławiu. Z tej okazji 25 listopada w Hotelu Wrocław odbyła się Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Koła Polskiego Towarzystwa Lekarskiego przy Okręgowym Szpitalu Kolejowym we Wrocławiu przy współpracy Koła Naukowego Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego. W sekcji „Kardiologia praktyczna” wygłoszono następujące referaty: Postępy w leczeniu farmakologicznym niewydolności serca, autorstwa Piotra Ponikowskiego; Postępy w leczeniu ostrego zawału mięśnia sercowego, który wygłosili Lesław Gutka, Kazimierz Tychowski i Barbara Sinicyn, oraz na zakończenie bloku tematycznego: Pacjenci z ostrym zawałem serca leczeniu w Pododdziale Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego w 1998 roku, który przytoczyli Kazimierz Tychowski, Lesław Tutka, Barbara Sinicyn oraz Tadeusz Maciejczyk.
Ten wręcz kronikarski zapis faktów z działalności PINK stanowi jedynie wycinek narracji o kardiologii Dolnego Śląska, a w szczególności Wrocławia. Najważniejsze co należy z powyższego tekstu wyciągnąć to przede wszystkim misja wymienionych w nim lekarzy walczących o ludzkie bijące serca. Stanowili oni część grona dolnośląskich kardiologów i oddanej pacjentowi społeczności medyków Okręgowego Szpitala Kolejowego we Wrocławiu. Dziś znajdują oni następców w DSS-CMR im. T. Marciniaka.
Nota bibliograficzna:
Jubileusz 30-lecia Szpitala Kolejowego we Wrocławiu, Wrocław 2000.
Program Konferencji 30 lat Szpitala Kolejowego 25 listopada 2000 Wrocław.
Wywiad z dr Józefem Michowiczem – rozmowa nieautoryzowana.